Javor

Javor je planina u jugozapadnoj Srbiji. Nalazi se na putu Ivanjica — Sjenica,[1] na tromeđi između opština Nova Varoš, Ivanjica i Sjenica.[2]

Najviša tačka planine Javor je Vasilin vrh sa 1.519 metara nadmorske visine. U podnožju planine Javor se nalazi reka Uvac, koja se uliva u reku Lim.

Ima dinarski pravac pružanja. Obrasla je listopadnom (bukovom) šumom, dok sa južne strane rastu četinari. Ima dosta pašnjaka, izvora i potoka, a mogu se naći i razni šumski plodovi. Sve reke iz ovog kraja odlikuju se bistrom, čistom vodom, sa bogatim ribljim fondom, naročito potočnom pastrmkom. Na planini vlada umerena planinska klima.[2]

Javor je istorijska planina, na njoj su vođeni bojevi i ratovi 1804, 1876—1878 i 1912. Sve do balkanskog rata (1912) tu se nalazila srpsko-turska granica.[1] Na Kušićima, u podnožje planine je Karađorđe od 1806—1809, sa svojim ustanicima gradio jaka utvrđenja i šančeve[2], koji se još uvek prepoznaju i danas ih zovu Karađorđevi šančevi[3]. Na uzvišici iznad bivše carinarnice nalazi se spomenik velikom junaku Javorskog rata (1876-1878) majoru Mihailu Iliću, po kome nosi ime Osnovna škola na Kušićima. Pored spomenika se nalazi groblje srpskih vojnika izginulih na Kalipolju.[2]

Postoji veliki broj narodnih pesama koje su opevale planinu Javor. Jedne od najpoznatijih narodnih-muzičkih dela, koje pevaju ovoj planini su : „Oj livado rosna travo Javore“ i „Pod Javorom selo što je“.